Vì sao hàng trăm con lợn bị chết do tiêm vaccine dịch tả Châu Phi?

Tự ý tiêm vaccine không có hướng dẫn

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), ngay sau khi có thông tin lợn tiêm vaccine dịch tả lợn Châu Phi NAVET-ASFVAC của Công ty Navetco sản xuất bị chết, từ ngày 23-25/8, Bộ này đã chỉ đạo Cục Thú y thành lập đoàn công tác cùng với các cơ quan của tỉnh Bình Định và Công ty Navetco đến Tây Sơn, Tuy Phước, An Nhơn tỉnh Bình Định và tỉnh Phú Yên để kiểm tra, làm rõ nguyên nhân.

Theo đó, tại tỉnh Bình Định, với việc sử dụng vaccine có kiểm soát, hướng dẫn của cơ quan thú y theo chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, hướng dẫn của Cục Thú y, trong tổng số 905 liều vaccine tiêm cho lợn thịt từ ngày 21/7/2022 tại 9 cơ sở chăn nuôi lợn đủ điều kiện đảm bảo an toàn sinh học, đến nay, các đàn lợn được tiêm đều sinh trưởng, phát triển tốt.

Hàng trăm con lợn bị chết do địa phương tự ý tiêm vaccine không có hướng dẫn của cơ quan chuyên môn. Ảnh: Hoài Toàn

Tuy nhiên, do thông tin sử dụng 905 liều vaccine dịch tả lợn Châu Phi NAVET-ASFVAC có hiệu quả, cùng với dịch bệnh dịch tả lợn Châu Phi tại Bình Định có nguy cơ bùng phát nên người chăn nuôi, thú y cơ sở đã đề nghị được cung cấp vaccine để tự tiêm phòng cho các loại lợn (lợn nái, đực giống, lợn con theo mẹ và lợn thịt) với tổng cộng 4.950 liều.

"Việc tiêm mở rộng, sử dụng vaccine không có kiểm soát, hướng dẫn của cơ quan thú y là chưa đúng với tinh thần chỉ đạo của Bộ cũng như hướng dẫn của Cục Thú y.

Đặc biệt, việc tiêm sai đối tượng chỉ định được dùng vaccine, tiêm không có hướng dẫn, giám sát của cơ quan thú y đã dẫn đến hậu quả hơn 250 con lợn nái, đực giống, lợn con theo mẹ, lợn thịt phản ứng, chết tại 66 hộ chăn nuôi", theo Bộ NN&PTNT.

Hiện, UBND tỉnh Bình Định đã chỉ đạo dừng tiêm vaccine, tập trung thống kê chính xác số lợn có phản ứng, chết để hỗ trợ. Tỉnh này sẽ thu hồi toàn bộ số vaccine đã được Công ty Navetco cung ứng để quản lý, lưu giữ tại Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Bình Định.

Còn tỉnh Phú Yên, không được lựa chọn, cũng như không có trong văn bản chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, hướng dẫn của Cục Thú y. Tuy nhiên, từ ngày 4-17/8 tại các huyện Phú Hòa, Sông Hinh, Tây Hòa, Tuy An và thị xã Đông Hòa, người dân đã mua 36 lọ vaccine, tương đương 900 liều vaccine, về tự tiêm cho đàn lợn mà không có hướng dẫn, giám sát của cơ quan thú y.

Cụ thể, thú y cơ sở và người dân đã tự tiêm cho tổng cộng 609 con lợn từ 2 tháng tuổi trở lên của 45 hộ. Sau đó, có 542 (89%) con lợn phản ứng sau tiêm vaccine, trong đó có 297 con chết (chiếm 49%); 245 con đang điều trị triệu chứng và hồi phục.

Yêu cầu dừng tiêm, tập trung hỗ trợ, đánh giá lại chất lượng các lô vaccine

Do đó, Bộ NN&PTNT đã kiểm điểm trách nhiệm, nghiêm túc rút kinh nghiệm đối với Công ty Navetco và các cơ quan chuyên môn của các địa phương đã không tuân thủ nghiêm ngặt chỉ đạo của Bộ, hướng dẫn của Cục Thú y.

Đặc biệt, việc mở rộng đối tượng đối tượng tiêm vaccine nhưng không có hướng dẫn, giám sát của cơ quan thú y, tiêm sai đối tượng lợn đã chỉ định được tiêm vaccine.

Bộ NN&PTNT đề nghị, Công ty Navetco tập trung cùng các địa phương hoàn thành việc hỗ trợ kinh phí, xử lý các trường hợp có lợn chết trước ngày 31/8;

Tạm dừng triển khai sử dụng vaccine dịch tả lợn Châu Phi NAVET-ASFVAC để tập trung nguồn lực xử lý các vấn đề phát sinh tại Bình Định, Phú Yên và các địa phương khác nếu có.

Bộ NN&PTNT đề nghị UBND tỉnh Bình Định và tỉnh Phú Yên dừng tiêm vaccine; Tập trung thống kê chính xác số lợn có phản ứng, chết để hỗ trợ;

Tổng vệ sinh, sát trùng, tiêu độc để xử lý ổ dịch; Hướng dẫn người dân không bán chạy lợn bệnh, lợn chết, xử lý theo hướng dẫn của cơ quan thú y.

Các địa phương cần tiếp tục theo dõi, giám sát, lấy mẫu các trường hợp lợn phản ứng, chết sau tiêm vaccine để xác định nguyên nhân; Kịp thời báo cáo đầy đủ, chính xác về tình hình sử dụng và giám sát sau tiêm phòng vaccine; kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân có liên quan để xảy ra tình trạng nêu trên.

Bộ này cũng yêu cầu các đơn vị thuộc Cục Thú y tiếp tục rà soát, đánh giá lại chất lượng các lô vaccine đã sử dụng tại các địa phương; Tiến hành xét nghiệm, phân tích chuyên sâu để có cơ sở kết luận chính xác nguyên nhân.

Hồng Hạnh