Bảo tồn khẩn cấp loài voọc chà vá chân xám

Voọc chà vá chân xám thuộc nhóm 1B trong danh mục động vật rừng thuộc nhóm cực kỳ nguy cấp, quý hiếm, là loài linh trưởng đặc hữu của Việt Nam được ghi chép trong Sách đỏ Việt Nam và Sách đỏ IUCN của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế. Theo ước tính, trong cả nước, loài voọc chà vá chân xám ngoài tự nhiên có khoảng 2.200 - 2.500 cá thể, phân bố ở các tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Phú Yên, Bình Định, Quảng Nam và Quảng Ngãi. Trước thực trạng này, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách bảo tồn và phát triển bền vững loài voọc chà vá chân xám, nhằm bảo tồn nguồn gen quý hiếm. Tuy nhiên, việc quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học chưa được đồng bộ giữa các tỉnh đang là những thách thức đối với sự tồn tại và phát triển của loài voọc chà vá chân xám.

Cá thể voọc chà vá chân xám được tìm thấy ở rừng phòng hộ xã Ba Nam (Ba Tơ).

Thời gian qua, số lượng quần thể ngoài tự nhiên của loài voọc chà vá chân xám đang bị suy giảm, bởi tình trạng suy thoái rừng, tác động của môi trường và hoạt động săn bắt của con người. Theo báo cáo của các chuyên gia, giai đoạn 2010 - 2020, đã có khoảng 86 cá thể voọc chà vá chân xám ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên được tịch thu bắt giữ. Riêng tại xã Ba Trang (Ba Tơ), lực lượng kiểm lâm đã phát hiện và tham mưu xử lý kịp thời vụ săn bắn 5 cá thể voọc chà vá chân xám.

Để kịp thời có phương án bảo tồn và phát triển loài voọc chà vá chân xám, ngành nông nghiệp và lực lượng kiểm lâm của tỉnh đã phối hợp với các đơn vị, tổ chức chuyên nghiên cứu về động vật hoang dã để điều tra hiện trạng quần thể của loài linh trưởng này tại các khu rừng phòng hộ trên địa bàn huyện Ba Tơ. Thông qua 2 đợt khảo sát, Trung tâm Bảo tồn động vật hoang dã tại Việt Nam và Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh đã phát hiện 10 đàn, với 104 cá thể loài voọc chà vá chân xám tại 10 khu vực rừng ở các xã Ba Nam, Ba Xa, Ba Lế (Ba Tơ).

Theo Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh (Sở NN&PTNT) Phạm Duy Hưng, cùng với tăng cường tuyên truyền cho các chủ rừng và người dân địa phương về giá trị đa dạng sinh học rừng, thời gian qua, lực lượng kiểm lâm của tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuần tra, xử lý nghiêm các hoạt động săn bắt trái phép động vật hoang dã. Hiện nay, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đang tham mưu cho Sở NN&PTNT trình UBND tỉnh về việc tổ chức hội nghị tham vấn giải pháp bảo tồn loài voọc chà vá chân xám trên địa bàn huyện Ba Tơ.

“Việc khảo sát hiện trạng và báo cáo kết quả điều tra về sự phân bố và sinh sống của loài voọc chà vá chân xám tại huyện Ba Tơ sẽ là cơ sở để ngành chức năng đề xuất các giải pháp bảo tồn trong thời gian đến. Bên cạnh đó, đây sẽ là tiền đề đẩy nhanh quá trình quy hoạch xây dựng khu bảo tồn thiên nhiên, góp phần tạo sự đồng bộ giữa các tỉnh trong việc quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học nói chung và bảo tồn loài voọc chà vá chân xám nói riêng”, ông Hưng cho hay.

Bài, ảnh: M.DUYÊN